แชร์ประสบการณ์ การสอบ Google Certified Professional Cloud Architect และ Data Engineer ให้ผ่าน

ณ ปัจจุบันนี้ (May 2018) Google มี Technical Certification ทางด้าน Google Cloud อยู่ทั้งหมด 5 ตัวด้วยกัน นั่นคือ

• Google Cloud Certified Professional Cloud Architect
• Google Cloud Certified Associate Cloud Engineer (ใหม่ล่าสุด)
• Google Cloud Certified Professional Data Engineer
• Google Cloud Certified G Suite Administrator
• Google Cloud Certified G Suite

เนื้อหาใน blog นี้จะเน้นที่ 3 ตัวแรกครับ โดยตำแหน่งของแต่ละ certification นั้นจะเป็นไปตามภาพด้านล่างนี้ ซึ่งจะบอกว่าแต่ละตัวนั้นเป็นการวัดผลความสามารถหรือทักษะของเราในเรื่องใดบ้าง

โดยส่วนตัว ผมได้ศึกษาและสอบตัว Cloud Architect และ Data Engineer เป็นที่เรียบร้อยแล้วตั้งแต่ช่วง December 2017 ที่ผ่านมา

• Professional Cloud Architect – Suttiwat Youngklai – https://www.credential.net/rg996ouz
• Professional Data Engineer – Suttiwat Youngklai – https://www.credential.net/5i82lmuu

เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา Google ประกาศเพิ่มอีกหนึ่ง Certification ที่ชื่อ Associate Cloud Engineer ซึ่งหากดูจากภาพด้านบนคือ ตำแหน่งของ Certification ตัวนี้คือ เพื่อวัดผล ความรู้ทักษะพื้นฐาน GCP Foundation นั่นเอง และเพื่อให้เห็นบทบาท ความรู้ ทักษะแบบชัดเจนว่า Associate กับ Professional แตกต่างอย่างไร ให้ดูจากภาพด้านล่างนี้ครับ

ก็จะเห็นว่า Associate Cloud Engineer นั้นจะเน้นในมุมของ Technical Skills เป็นหลัก เพื่อให้สามารถ build, deploy และ manage Google Cloud Platform Services ต่างๆ ได้  ส่วนของ Professional นั้นจะเพิ่มในส่วนของการ วิเคราะห์โจทย์ทางธุรกิจว่าควรจะ design, plan, optimize การใช้ Google Cloud Platform Services ต่างๆ อย่างไรบ้างถึงจะทำให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อธุรกิจนั่นเองคือสามารถทำตัวเป็น Cloud Architect ฟังโจทย์ วิเคราะห์โจทย์ และให้คำแนะนำในเรื่อง การออกแบบและใช้ Google Cloud Platform Services ในท่าการใช้ต่างๆ มาแก้ปัญหาหรือปรับปรุงกระบวนการทางธุรกิจได้ดีนั่นเอง

โอเคถึงจุดนี้ เราพอจะเห็นภาพรวมแล้วว่ามีอะไรที่เราควรจะต้องเตรียมตัวกันบ้าง เพื่อวัดความสามารถ ทักษะ ความรู้ของเรา ทางด้าน Cloud Technology ของทางค่าย Google ซึ่งเดี๋ยวผมจะอธิบายถึง กระบวนการ และ วิธีการเตรียมตัวต่างๆ นานา เพื่อให้การวัดผลตรงนี้ ลุล่วง สำเร็จไปได้ด้วยดี

ก่อนอื่นต้องแนะนำภูมิหลังของตัวผมเองก่อนที่จะมาวัดความสามารถด้วยการสอบ Google Cloud Certification เหล่านี้ ณ จุดๆ นี้ (May 2018) ผมก็ทำงานมาได้สัก 17 ปีแล้วครับ (แก่เนอะ 555+) ซึ่งก็ทำงานในแวดวง IT มาตั้งแต่จุดเริ่มต้น ตั้งแต่รู้จักเทคโนโลยีของ Cisco Networking, Linux OS, Sun Solaris, Java, J2ME, J2SE, J2EE, EMC, Swift iOS Application Development, Machine Learning (Collaborative Filtering & Clustering เพื่อทำ Recommendation engine), Full Text Search Engine (Apache Lucene), Google Maps API, Google APIs, Google Cloud Platforms ใช้มาตั้งแต่ปี 2013 เรียกได้ว่าครอบคลุมเลยทีเดียวตั้งแต่ระดับ Infrastructure จนถึง Application Development

• ทำงานอยู่ที่บริษัท Tangerine (แทนเจอรีน) มาตั้งแต่ปี 2004  (แต่ไม่ใช่ที่ทำงานที่แรกนะครับ ที่แรกเริ่มทำตอนปี 2001)
• ในช่วงมีเวลาว่างก็ฝึกพัฒนา Mobile Cloud Application Project มาหลากหลายตัว เจ๊งบ้าง เลิกทำบ้าง ไปได้ ok บ้าง ซึ่งเทคโนโลยีหลักที่ใช้คือ Google Cloud Platform และ iOS App Development
• ทุกๆ ปีตั้งแต่ปี 2013 จะมานั่งดู Video จากงาน Google IO, Apple WWDC อยู่ตลอด และหลังๆ ก็เพิ่ม Google Cloud Next เข้าไปอีกหนึ่งงาน ที่ต้องดูกันทุกปีๆ เพื่อ update ความรู้ และ เห็นกระแส ซึ่ง 2 ปีที่ผ่านมานี้ ถนนทุกสาย มุ่งหน้าสู่ Machine Learning กันเต็มรูปแบบ 🙂
• ผ่านการสอบ Technical Certification มาหลากหลายค่าย หลายสนามครับ ทั้ง Sun Microsystems, EMC, Cisco Systems, Computer Associates (CA), Google Apps Deployment Engineer สไตล์การสอบทั้งหมดของผม คือ ไม่อ่านโพยใดๆ ทั้งสิ้น เพราะต้องการวัดความสามารถของตนเองจริงๆ  และสอบผ่านภายในครั้งแรกครั้งเดียวหมดครับ  ยกเว้นกรณีเดียวจริงๆ คือ ข้อสอบของ Cisco Systems ด้าน Wireless Solutions นะครับ อันนั้นผม เละครับ สอบ 3 ครั้งไม่ผ่าน จนกระทั่งครั้งสุดท้ายต้องใช้โพย ถึงจะผ่าน (ข้อสอบแนวๆ ถามชื่อรุ่น ของ Wireless ซึ่งผมจำไม่เก่งครับ) 😀

ทีนี้ ก่อนที่จะสอบ Cloud Architect และ Data Engineer นั้น โดยความรู้สึกลึกๆ นั้น คิดว่า Data Engineer น่าจะยากกว่า Cloud Architect มากๆ เพราะเป็นศาสตร์ด้าน Data  ดังนั้นเลยเริ่มต้นเตรียมตัวสำหรับ Cloud Architect ก่อน  แต่เมื่อไปเจอข้อสอบของจริงพบว่า การสอบ Cloud Architect นี่ยากมากๆ แทบจะร้องขอชีวิตกันเลยทีเดียว ทำข้อสอบและรีวิวข้อที่ไม่แน่ใจ ไม่ทันครับ  แต่ก็รอดมาได้ครับ 🙂   ส่วน Data Engineer นั้น ง่ายกว่า Cloud Architect หลายๆ เท่าเลยฮะ (ข้อสอบ version December 2017 นะครับ)

วิธีการเตรียมตัวสำหรับ Google Certified Professional Cloud Architect

• เข้าไปใน Google Cloud Training และเลือก Learning Track “Cloud Infrastructure”
• เรียนตั้งแต่ Step 1 เลยครับ ซื้อ On-demand course จาก Coursera ซึ่ง ราคาไม่แพงครับ ตอนนั้นผมจ่ายเดือนละ 49USD ครับ
• แนะว่า ให้ตั้งใจฟัง ให้กระจ่างทุกๆ slides และ ทำ ทุก labs นะครับ จะได้ความรู้และประสบการณ์ที่แน่นๆ เลยทีเดียว  จากเดิมที่เราเคยใช้ Google Cloud Platform มาระดับหนึ่งแล้ว แต่ก็แน่นอนว่า เราไม่มีทางใช้ได้ครบทั้งหมดที่ Google Cloud Platform Services มี การมานั่งเรียน course นี้ถือว่าเป็นการอุดช่องโหว่ ทำรากฐานให้แข็งแกร่งเลยทีเดียว
• แต่ผมบอกได้เลยว่า เรียนแค่ Coursera ไม่พอครับ ไม่น่ารอดจากการสอบ Cloud Architect นี้ได้ สิ่งที่ต้องทำถัดไปคือ  นั่งอ่านเอกสารใน Google Cloud Platform Documentation ครับ โดยให้อ่านให้ครบทุก Services แบบลงรายละเอียดและเข้าใจอย่างแท้จริง  ส่วนในแต่ละ Services อ่านอะไรบ้างนั้น หลักๆ คือ Concepts และ Best Practices ครับ แล้วก็ How-to document ในจุดสำคัญๆ ที่เรายังไม่เข้าใจแบบทะลุ เช่น การทำ Load Balancing ท่าต่างๆ ของ Google Compute Engine อันนี้ ต้องศึกษาและพิสูจน์ทดลองกันแบบหนักๆ เลยฮะ จนกระทั่งคล่อง
• อีก Document หนึ่งที่ขาดไม่ได้คือ Best Practices for Enterprise Organizations
• และแหล่งข้อมูลที่สำคัญอีกจุดนึงคือ หน้านี้ครับ  https://cloud.google.com/docs/tutorials โดยให้เลือก Article ที่เราคิดว่า เรายังไม่เข้าใจหรือไม่รู้แบบลึกๆ  เอกสาร Google คือ เยอะมาก แต่ก็จำเป็นครับ ความรู้ทั้งนั้นเลย 😀
• ให้เข้าไปศึกษา Sample Case Study ของ Cloud Architect ครับ เป้าหมายของการศึกษา case study ตรงนี้คือ เพื่อให้เรา อ่านเคส และ รู้เรื่อง จำเรื่องราวไปก่อนครับ เพราะการอ่านในที่สอบ ที่ รับรองว่าเสียเวลามากฮะ  เคสมันค่อนข้างยาวเลยทีเดียว  อ่านไปก่อน และจำเรื่องราวให้ได้ประมาณนึงครับ  เพื่อฝึกวิเคราะห์ business requirements, technology requirements และ financial requirements ของแต่ละเคส
• ให้เข้าไปทำ Cloud Architect Practice Exam ครับ โดยจุดนี้ผมมีการทำ 2 รอบครับ คือ รอบ ก่อน learning ตามด้านบน ซึ่งรอบแรกนี้ ผมสอบได้แค่ 60% เองครับ อาศัย ความรู้ และ ประสบการณ์เดิมๆ ไปสอบก่อนเลย แบบไม่เตรียมตัว  และก็ทำ Practice Exam อีกรอบหลังจากเรียน Coursera แน่นอนว่า รอบสอง มันต้องได้ 90-100% อยู่แล้ว เพราะมันจำข้อสอบ Practices ตรงนี้ได้ ก็ไปหาคำตอบมาแล้ว แต่ก็ทำไว้ครับเพื่อให้ครบกระบวนการ
• ถึงจุดนี้ ถ้าเตรียมพร้อมและความรู้ทักษะแน่นแล้ว ก็จองรอบวันและเวลาการสอบได้เลย เดี๋ยวผมมาเล่าต่อใน section ถัดไป 🙂

ขั้นตอนเตรียมรับมือ ช่วงกำลังจะเข้าห้องสอบ (หรือเข้าแล้ว) Google Certified Professional Cloud Architect

• กินอาหารให้อิ่มพอดี อย่าอิ่มมากไปครับ เพราะร่างกายอาจจะเสียพลังงานไปกับการย่อยอาหารมากเกินกว่าที่จะจ่ายให้กับสมองเพื่อประมวลผลตอนสอบนะครับ 🙂
• ทำสมาธิก่อนสอบนะครับ สัก 30 นาที เพื่อให้จิตสงบ หัวโล่งๆ
• หาห้องสอบที่มี ที่ปิดหู กันเสียงเข้านะครับ เพราะต้องใช้สมาธิสูงมาก
• ระบบข้อสอบ การกด next เพื่อไปข้อสอบข้อถัดไป  กดปุ๊บไม่ใช่เปลี่ยนทันทีนะ มี lag time สัก 2-3 วินาที ต่อข้อ  ซึ่งถ้าไม่เคยเจอจะรู้สึกตกใจว่า ทำไมมันค้าง หรือ มันช้าจัง  แต่จุดนี้ ทำให้เราเสียเวลาเหมือนกันครับ ที่ต้องรอการเปลี่ยนข้อ โดยเฉพาะช่วงท้ายๆ ที่จะทำข้อสอบไม่ทัน
• โจทย์แต่ละข้อนั้น ยาวมากครับ อาจจะยาวเป็นหน้าจอเลยทีเดียว  ดังนั้นทักษะด้านภาษาอังกฤษจะต้องมีทักษะด้านการ อ่านเร็ว และ สามารถสกัด วิเคราะห์ ตีความ keywords ต่างๆ ของโจทย์ ออกมาให้เป็นอย่างดีนะครับ
• การเลือกคำตอบ ลักษณะ Choice คำตอบของ Google นั้น ผมบอกได้เลยว่า ตั้งแต่สอบ Technical Certification มา 17 ปี พบว่า ของ Google นี่ตัด choice ยากที่สุดแล้วครับ  มันจะมี Good Answer กับ Best Answer อยู่   choice ประเภทแบบ bad answer ชัดๆ มันน้อยมากครับ
• ดังนั้นการเลือก คำตอบ จะต้อง เลือกพอดีๆ กับ ที่โจทย์ถามนะครับ  อย่ามากเกิน หรือว่า น้อยเกิน เอาให้พอดีกับที่โจทย์ถาม อย่าจินตนาการมากไปกว่านั้น (อันนี้ทำเพื่อให้ผ่านการสอบได้)
• ข้อสอบจะมีให้ Mark for Review ได้ครับ ซึ่งผมจำได้ว่า ผม Mark ไปเยอะพอสมควรเลย เพราะไม่มั่นใจหลายข้อ  (เพราะมันมี Good Answer กับ Best Answer)
• ตอนที่ผมสอบในช่วง December 2017  นั้น  เวลาจะหมดแล้ว แต่ผม review ข้อที่ Mark for Review ไม่ทันจำนวนมากเลยครับ  ดังนั้นถ้าให้แนะนำคือ  แต่ละข้อจะต้องทำให้เร็ว และ ให้ถูกต้องครับ เพราะโอกาสในการได้กลับมา review จะมีน้อยมากๆ
• ถึงจุดสุดท้ายที่ต้องเคาะว่าสอบเสร็จแล้วให้ประมวลผลออกมาว่าผ่านหรือไม่  Google จะบอกเพียงแค่ว่า Pass หรือ Fail เท่านั้น จะไม่ได้บอกว่าผ่านที่คะแนนกี่เปอร์เซ็นใดๆ ทั้งสิ้นนะครับ  ผมจำจังหวะที่ผมกดจุดนั้นได้  ผมไม่คิดว่าผมจะผ่านครับ เพราะข้อ Mark for Review เยอะมากที่ยังไม่ได้ทำการ review ครั้งสุดท้าย  ทำไม่ทัน หัวแทบระเบิดครับ เพราะโจทย์ยาว Choice ตัดยากมาก
• สุดท้าย เอาใจช่วยทุกคนครับ การมาเล่าลักษณะต่างๆ ด้านบน ก็เพื่อให้เตรียมตัว เตรียมทักษะ ไปก่อน ไม่ใช่แค่ความรู้ด้าน Google Cloud Platform ล่ะครับ  ด้านการวิเคราะห์ โจทย์ ตีโจทย์ และสิ่งสำคัญสุดคือ ภาษาอังกฤษ จะต้องอ่านเร็วมากๆ ครับ ถึงจะรอดมาได้ในสนามนี้  🙂

เมื่อผมสอบ Cloud Architect ผ่าน ณ วันนั้นมาแล้ว และผมมีการนัดสอบ Data Engineer ในอีก 2 วันถัดไป และวันนี้ผมเพิ่งหัวระเบิดกับการสอบ Cloud Architect  แล้วกำลังจะสอบ Data Engineer ต่อ มันทำให้เกิดความเครียดพอสมควรเลยครับ เพราะ ณ เวลานั้นมีการคาดการณ์ว่า Cloud Architect น่าจะง่ายกว่า Data Engineer  ดังนั้น Data Engineer ที่ผมกำลังจะต้องสอบในอีก 2 วันถัดไปนั้น ผมไม่น่ารอดแน่ๆ ก็เลยเกิดความเครียดพอสมควร  ดังนั้น เลยมาสรุปวิธีการเตรียมตัวสำหรับ Data Engineer กันต่อนะครับ

• ให้เข้าไปเรียนแต่ละ Track ใน https://cloud.google.com/training/data-ml ครับ และเหมือนเดิมนะครับ เรียนให้เข้าใจและทำ labs ทุก labs จนเราเข้าใจจริงๆ อาจารย์ที่ชื่อ Lak (Valliappa Lakshmanan) สอนดีมากๆ เลยทีเดียวครับ
• สิ่งที่ต้องทำถัดไปคือ  นั่งอ่านเอกสารใน Google Cloud Platform Documentation ครับ โดยให้อ่านให้ครบทุก Services แบบลงรายละเอียดและเข้าใจอย่างแท้จริง  ส่วนในแต่ละ Services อ่านอะไรบ้างนั้น หลักๆ คือ Concepts และ Best Practices ครับ แล้วก็ How-to document ในจุดสำคัญๆ
• แหล่งข้อมูลที่สำคัญอีกจุดนึงคือ หน้านี้ครับ  https://cloud.google.com/docs/tutorials โดยให้เลือก Article ที่เราคิดว่า เรายังไม่เข้าใจหรือไม่รู้แบบลึกๆ  เอกสาร Google คือ เยอะมาก แต่ก็จำเป็นครับ ความรู้ทั้งนั้นเลย 😀  แนะนำ article นี้ครับห้ามพลาดเด็ดขาด https://cloud.google.com/solutions/data-lifecycle-cloud-platform
• แนะให้เข้าไปทำ Data Engineer Practice Exam ครับ เพื่อเตรียมตัวให้เรารู้ก่อนว่าเรากำลังจะเจออะไรและแนวไหน

และเมื่อถึงวันสอบ Data Engineer ครับ  เราก็เตรียมตัวไปกันอย่างดีเหมือนกับตอนเตรียม Cloud Architect  ปรากฎว่าตอนทำข้อสอบ นี่ มันคนละอารมณ์กับ Cloud Architect เลยครับ ง่ายกว่ามากๆ และ โจทย์ก็ไม่ได้ยาวอะไรมาก หัวไม่ระเบิด และ เหลือเวลาให้ตรวจข้อที่ Mark for Review เหลือเฟือเลยทีเดียว (นี่ผมกำลังพูดถึงข้อสอบ version December 2017 นะครับ)  ก็ผ่านไปได้ด้วยดี ไม่มีอะไรยากครับ (อาจจะเป็นเพราะ เจอของโหดอย่าง Cloud Architect มาแล้วก่อนหน้านี้ 2 วัน ก็เลย เตรียมตัวมาอย่างดี ประกอบกันด้วยครับ)

โดยสรุปรวม การจะสอบให้ผ่านได้คือ  ต้องมีประสบการณ์การใช้ Google Cloud Platform มาระดับหนึ่งเลยนะครับ ใช้ทั้งแบบ Deployment และ Operate Management มันได้น่ะครับ พวก Cloud IAM (Identity Access Management) หรือ StackDriver นี่ก็ต้องใช้ให้คล่องพอสมควรครับ  แล้วก็ตามด้วย Concept, Best practices ของแต่ละ Service โดยรายละเอียด ถ้าตรงนี้คล่องหมด ก็น่าจะผ่านไปได้ด้วยดี อ้อ ภาษาอังกฤษ การอ่านเร็ว และ ตีความโจทย์ออกมาได้ดี นี่สำคัญมากๆ เลยนะครับ

ใครอ่านถึงจุดนี้ และ เตรียมตัวอยู่ ก็ถ้าสอบผ่านแล้วหรือไม่ผ่านก็เขียนมาแชร์ความคิดเห็นกันได้ครับ เท่าที่ผมเข้าใจ ข้อสอบของ Google Cloud นี่ มีวิวัฒนาการและ update อยู่ตลอดเวลา จัดว่าเป็นอะไรที่ไม่ง่าย และ ยากสุดที่ผมเคยสอบมาตลอด 17 ปีที่ผ่านมาแล้วเหมือนกันครับ

ลองดูฮะ หวังว่า blog นี้น่าจะเป็นประโยชน์ต่อคนที่กำลังเตรียมตัวบ้างนะครับ 🙂